We laten ons graag inspireren. Door mensen en teams met wie we werken, en door inzichten die we opdoen in (vak)literatuur. Het boek ‘Je binnenste buiten‘ is zo’n inspiratiebron. In dit boek verkent Manon Ruijters het onderwerp Professionele identiteit. Het is datgene wat iemand onvervreemdbaar de eigen kleur geeft in zijn werk. Iets wat een professional bijzonder maakt tussen zijn of haar collega’s. Iets eigens, wat te maken kan hebben met je manier van denken, de manier waarop je handelt of de waarden die je omarmt.

Nadenken over je eigen professionele identiteit, onderzoeken waar je voor staat, je heroriënteren op ontwikkelingen die aan je voorbij trekken en waarin je al dan niet een rol wilt spelen, sommige professionals zijn er dol op. Anderen worden er op hun beurt niet goed van en krijgen weerstand tegen leren en ontwikkelen. En weer anderen weten helemaal niet meer wat hun professionele normen zijn en vallen stil als er naar gevraagd wordt.

Het is precies datgene wat we ervaren als we met teams aan het werk zijn, deze beide kanten van het spectrum: de inspiratie en de energie aan de ene kant en soms weerstand en ergernis aan de andere.

Ruijters spreekt in haar boek op dit vlak over het herstellen van de balans: over de balans van ‘moeten’ en ‘ont-moeten’. Het moeten vanuit organisatiebelang, het moeten vanuit de wens en de noodzaak om als professional kwaliteit te leveren die gemeten wordt met behulp van kwaliteitseisen. En aan de andere kant is er het ont-moeten, het ontwikkelen vanuit jezelf. Ruimte om jezelf te kennen en te werken vanuit je eigen kern, je eigen opvattingen en je eigen kwaliteiten. En vooral ook: om je collega’s te ont-moeten: je door hen te laten inspireren en te laten uitdagen, om je te spiegelen en om met elkaar op basis van die gesprekken je vak in ontwikkeling te houden.

Balans is geen statisch gegeven, het is een proces van zoeken, vinden en weer loslaten om opnieuw op zoek te gaan. Ook in teams is dit een voortdurend proces: het proces van moeten naar ont-moeten. En misschien wel weer terug. En dan weer dòòr.

In een cultuur waar al veel moet, is aandacht voor ontmoeten belangrijk: je collega, je leerling of student, je leidinggevende werkelijk ontmoeten, betekent de ander zien zoals hij is zonder dat je zelf een beeld of idee hebt hoe hij zou moeten zijn. Hij is. Zij is. Voel je hoe er dan ruimte komt voor nieuwsgierigheid? In die ruimte vindt het proces plaats. Van moeten naar ontmoeten.

Nieuwgierig geworden naar jouw professionele identiteit?

Hieronder een aantal vragen aan de hand waarvan je een begin kunt maken met het ontdekken ervan:

• Waarvoor voel jij je verantwoordelijk?
• Waar wil je meteen van af?
• Welke rol neem je in een groep?
• Wat wil je echt niet kwijt?
• Wat kenmerkt jouw manier van werken en wat zeggen mensen daarover?
• Met welke vragen komen je collega’s naar je toe?

Veel plezier!