“Je kunt hier nooit je gedachten afmaken”, zei een van de twee schoolleiders met wie ik in de afgelopen maanden mee op mocht lopen.

De aanleiding voor hun aanvraag voor een coachingstraject was een leuke: “We dénken wel dat wel dat we goed samenwerken, maar eigenlijk weten we helemaal niet goed wát we daar precies voor doen. Dat zouden we nu graag eens onder begeleiding van jou willen onderzoeken.”

Zie ze inderdaad maar eens af te maken, die gedachten, op het moment dat er een jarige aanklopt, getooid met feestmuts en voorzien van zijn traktatie in ruil voor een sticker op zijn verjaardagskaart. Als er daarna een collega aanklopt met een vraagstuk dat onmiddellijk moet worden opgelost. En erna een ouder met een vraag die – wat het haar betrof- absoluut niet kon wachten.

Vertragen en versnellen

Het is hier niet anders dan op al die andere plekken waar ik op dit moment in coach- en begeleidingstrajecten aan het werk ben, bedacht ik me, terwijl ik geduldig wachtte tot we ons gesprek weer konden oppakken: het is een hele kunst om bezig te zijn met lange termijn, toekomstbestendigheid en -in dit geval- schoolontwikkeling als zich voortdurend zaken aandienen die óók om aandacht vragen, zaken die er óók toe doen, zaken die óók belangrijk zijn. Zaken waar je soms ter plekke iets mee moet doen, of je er nu op zit te wachten of niet. Balanceren is het vaak: tussen urgentie en ambitie,  het belang van het individu en dat van het groter geheel, vertragen aan de ene kant en versnellen aan de andere. Het geldt voor veel mensen en/of teams binnen en buiten het onderwijs.

“Het is in het stilstaan, dat je bewogen wordt” las ik onlangs ergens. Over de waarde van verstillen ging het in de tekst die ik las. Verstillen, als tegenhanger van de haast in de wereld en de drukte in ons hoofd.

Systeemdenken

Voor de analyse van de samenwerking tussen deze twee schoolleiders en hun teamleden maakten we gebruik van het gedachtegoed van het systeemdenken. Daarbij wordt uitgegaan van organisaties (feitelijk ‘een bundeling individuen’) als levende organismen en hoe die zich van nature voortbewegen en ontwikkelen. Hoewel de individuele leden heel competent en volwassen kunnen zijn, is het organisme als geheel dat heel vaak niet. Iets wat maakt dat competente mensen bij elkaar toch incompetente teams kunnen vormen.  Fundament onder het kijken naar groepen als geheel zijn de begrippen bovenstroom, onderstroom en taaksysteem.

Dus dat deden we: we keken naar de groep als geheel.

We stonden stil;
we zoomden in;
we zoomden uit.

We onderzochten, en we keken. We keken heel goed naar gedrag. Gedrag van deze twee schoolleiders, gedrag van hun teamleden en naar de dynamiek die daarin zichtbaar is. We keken vooral naar de mate waarin dat gedrag functioneel is als je kijkt naar wat ze met elkaar te doen hebben. Of dat ‘handig’ is in dit verband. Of effectief.

De leerlingen? Die hadden even pauze toen ik de foto maakte die werd toegevoegd aan dit blog. Aan het stil staan waren ze, en aan het vertragen.

Ongetwijfeld 😉

Wil je meer weten over onze werkwijze bij de begeleiding van teams? Neem dan contact met ons op: we gaan graag met je in gesprek.